اعتباریابی پرسشنامه ۲۸ سؤالی سلامت عمومی به عنوان ابزار غربالگری اختلالات روان پزشکی در شهر تهران-۱۳۸۰

مقدمه: از جمله شناخته ترین ابزار غربالگری اختلالات روانی، پرسشنامه 28 سؤالی سلامت عمومی است که تأثیر به سزایی در پیشرفت پژوهش های علوم رفتاری و روان پزشکی داشته است. مطالعات محدود اندکی در زمینه اعتباریابی پرسشنامه 28 سؤالی سلامت عمومی در ایران انجام گرفته است. لذا این پژوهش، با هدف بررسی اعتباریابی این پرسشنامه به عنوان ابزار غربالگری اختلالات روانی در جمعیت 15 سال و بالاتر شهر تهران انجام گرفت. روش کـار: 879 نفر (455 نفر زن و 424 نفر مرد) از بین خانواده های تحت پوشش مراکز بهداشت دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران، تهران و شهیدبهشتی به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب گردیده در یک مطالعه دو مرحله ای مورد ارزیابی قرار گرفتند. در مرحله اول پرسشنامه سلامت عمومی توسط پزشکان عمومی بر روی آزمودنی ها تکمیل گردید. در مرحله دوم تمامی این افراد، توسط روان پزشک بر اساس ملاک های تشخیصی چهارمین ویرایش طبقه بندی اختلالات روانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد با استفاده از روش نمره گذاری سنتی، نمره برش برای نمونه مورد مطالعه، نمره 6 می باشد. با این نمره برش حساسیت و ویژگی آزمون به ترتیب برابر با7/2±7/84 و 7/2±7/93 درصد و میزان اشتباه طبقه بندی کلی برابر با 7/2±2/8 درصد بوده است. بهترین نمره برش با استفاده از روش نمره گذاری لیکرت، برای افراد مورد مطالعه نمره 23 به دست آمد. حساسیت، ویژگی و میزان اشتباه طبقه بندی کلی با این نمره برش به ترتیب برابر با 4/2±5/70، 4/2±3/92 و 4/2±3/12 درصد بود. بــررسی اعتبار همزمان این پرسشنامه با چک لیست 90 سؤالی علایم مرضی، نشان داد که همبستگی معنا داری بین نمرات افراد در مقیاس های فرعی دو آزمون وجود دارد. ضریب همبستگی پیرسون بین مقیاس های پرسشنامه 28 سؤالی سلامت عمومی با نمره کل دلالت بر این دارد که بالا و پایین بودن مقدار علایم اضطراب، بیش از عوامل دیگر، پیش بینی کننده سلامت و یا عدم سلامتی افراد به حساب می آیند. نتیجه گیری: ارزیابی پایایی و اعتبار به دست آمده از این پرسشنامه دلالت بر این دارد که این پرسشنامه می تواند به عنوان ابزار غربالگری در مطالعات اپیدمیولوژی اختلالات روانی، به طور موفقیت آمیزی به کار برده شود.